1. Hangi su içilebilir sudur?
Tablo 1. Dünyadaki su kaynakları
İçme Suyu: Jeolojik şartları uygun toprak derinliklerinde toplanan, kendiliğinden akan veya yer altından Bakanlıkça uygun görülen teknik usullerle çıkarılan sulardır.
İçme amaçlı olarak tüketilen doğal kaynak ve mineralli suları temiz ve kaliteli olmalıdır. Dengeli mineral dağılımı olan pestisid kalıntıları ve organik maddeler içermeyen, fiziksel ve kimyasal özellikleri belirli kalite parametrelerine uyan, insan sağlığını olumsuz yönde etkilemeyen sular, sağlıklı su olarak kabul edilir.
Kullanılabilecek tatlı su miktarı, toplam suların ancak %3.5’i kadardır. Bu miktarın da %1.74’ü buzullarda katı halde bağlanmış bulunmaktadır. Geriye kalan sıvı haldeki suyun %97’sini, “Aküfer” adı verilen yer altı boşluklarında depolanan sular oluşturmaktadır (UNEP 1996’ya göre Sampat, 2001). Dünyada mevcut suyun ancak %3.5 kadarlık kısmı kullanılabilir durumdadır. Okyanuslar, denizler ve kutuplardaki buzullar bir tarafta kalacak olursa kullanılabilir tatlı su miktarı göller ve akarsular olarak kalmaktadır.
Sağlık ve Gıda Güvenliği Hareketi tarafından hazırlanan içme suları raporuna göre; içilebilir su için minerallerin belirlenen aralık değerlerinde olması, Ph düzeyinin 7 ve 8,5 aralığında olması ve suda biyolojik, kimyasal, radyolojik açıdan hiçbir kirleticinin olmaması gerekmektedir.
2. Suda Hangi Zararlı Maddeler Bulunabilir?
Suyun işlenmesinde evsel, endüstriyel atıklar ile tarımsal üretim süreçlerinde 10 milyar dolara ulaşan bir hacimde nitrit, nitrat, potasyum, azot vs gibi gübre olarak kullanılan kimyasalların yanı sıra, binlerce çeşit öldürücü kimyasallar kullanılması ve madencilik faaliyetleri içme suyu kaynakları ile sulama suyu kaynaklarını kimyasal, radyoaktif ve biyolojik olarak kirletmektedirler.
İyon (ağır metaller), patojenler, ilaç kalıntıları, zehirli bitkiler suda bulunabilecek zararlı maddelerden bazılarıdır.
Bir işletmeye gelen sularda "Amonyum", "Nitrit" ve "Nitrat" isimli azotlu maddeler bulunabilir. Bu maddeler tarım için yararlı ise de, içme ve kullanma sularında zararlı maddeler içinde kabul edilir. Nitrat (NO3), üç aylık'dan daha küçük bebeklerde tıbbi sorunlar yaratır. Küçük bebeklerin sindirim sisteminde bulunan "nitrat azaltıcı bakteriler" nitratı nitrite (NO2) dönüştürürler ve bu da kandaki oksijeni azalttığı için bebeğin oksijensiz kalmasına neden olabilmektedir.
3. Çeşme Suları İçilebilir Mi?
Sert sular, özellikle kalsiyum ve magnezyum gibi günlük olarak alınması gereken minerallerin birçoğunu içermektedirler ve sert suların birçok hastalıktan koruyucu etkilerinin olduğu bilinmektedir. Sertlik derecelerine göre içme sularının sınıflandırılmasında orta sert sular içmek için ideal sertlikteki sulardır. Ancak şehir şebekesi için orta sert sular önerilmemektedir. Bu sebeple şebeke suları yumuşak düzeydedir.
Mesela Ankara’daki çeşme sularının içilip içilemeyeceği konusunda ASKİ(Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi Müdürlüğü)’nin su kalite politikasını inceleyecek olursak olumlu bir sonuca varıyoruz: “ İçme Suyu Arıtma Tesislerinde arıtıldıktan sonra şebekeye verilen su, ASKİ Su Kalite Kontrol Laboratuvarlarında ve içme suyu arıtma tesislerinde her gün kontrol edilmektedir. Ankara Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü, Ankara’nın çeşitli semtlerinde belirlenen 1238 noktadan aldığı şebeke suyu numunelerini analiz ederek, Sağlık Bakanlığı İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkındaki Yönetmelik Değerlerine uygun olduğunun ve suyun içilebilir nitelik ve kalitede olduğunun garantisini vermektedir. “ ASKİ’nin çeşme suyunun içilebilirliği hususundaki pozitif çıkarımının karşısında kamu tarafındaki algı negatiftir. Kendi ailemizde dahi genelde işlem görmüş hazır su kullanımı mevcuttur. Ankara için musluk suyunun güvenilir olduğunu söyleyebilecek olsak bile, ülke genelinde bu standartların sağlandığından emin olmadan “musluk suyu tam olarak güvenilirdir “ demek doğru değildir.
4. Alkali Su Nedir?
Suda bulunan hidrojen ve hidrosit iyonları miktarı, suyun asidik yada alkali özelliğini ortaya koyar. Eğer sudaki hidrojen iyonu fazlaysa su asidik, hidrosit iyonu fazlaysa alkali su olarak bilinmektedir. Bununla birlikte suyun ph değeri 7 seviyesinin altındaysa aynı şekilde su asidik, 7 seviyesindeyse nötr ve 7’nin üzerindeki değerlerdeyse alkali su olarak bilinmektedir.
5. Su Sertliği Nedir?
Suyun sertliği, su içerisinde bulunan iyonların sayısını ve özellikle kalsiyum ile magnezyumun sülfat ve karbonat tuzlarının miktarını belirtmek için kullanılan bir terimdir.
コメント